Op deze pagina staan de objecten in/aan de Oranjesingel in het Centrum:
- Oranjesingel, de straat (opent in een nieuw venster)
En: - Blokvormig pand
- Kantongerecht
- Voormalig Stedelijk Gymnasium (opent in de pagina van Schecichavenstraat)
- Vrijstaande villa hoek Arksteestraat
- Als woonhuis gebouwd pand
Omdat o.a. de Oranjesingel de gebiedsgrens tussen Centrum en Oost is komt deze straat in beide gebiedsdelen voor. Voor de zijde van de Oranjesingel in Oost; klik hier.
Klik op het item wat u wilt zien voor directe toegang of scroll door alle artikelen van deze straat. Via het balletje met pijl rechts onderaan komt u hier weer terug (browsers in Windows).
Klik hier om terug te gaan naar de pagina Nijmegen Centrum / Benedenstad.
Aan de Oranjesingel staat dit blokvormig bakstenen pand.
Het is afgewerkt met geschilderde banden en lijsten in drie bouwlagen. Er is een plat dak met schilden aan drie zijden.
De benedenetage is ingrijpend gewijzigd. De gevel is vierassig, waarvan de tweede en derde as uitgewerkt is als risaliet.
Op de begane grond bevindt zich een erker voor de risaliet. Vensters op de eerste etage zijn rechthoekig met strekken waarin geprononceerde sluitstenen. Op de tweede etage hogere vensters met T-kozijnen. De sluitstenen komen overeen met die op de eerste etage. Het heeft een brede vlakke kroonlijst. De middenrisaliet is over de gehele breedte voortgezet in een zeer brede dakkapel met twee vensters in geprofileerde lijsten onder een fronton.
Bouwjaar: circa 1896.
Het wordt gewaardeerd vanwege een monumentaal pand van groot belang als afsluiting van de gevelrij in de straatwand.
Momenteel heeft het de functie als verenigingsgebouw en is bekend geworden toen O42 er nog in zat.
Dit rustieke pand is een door de gemeente aangewezen gemeentelijk monument.
datum foto: 20-05-2016
bron foto: Paul Marsman©
Het voormalig kantongerecht met inpandige, voormalige conciërgewoning aan de Oranjesingel.
Het pand, op de hoek met de Van Schevichavenstraat, is gebouwd in opdracht van het Ministerie van Justitie door W.C. Metzelaar (1848-1918) in 1905/1906 in een sobere neorenaissance-stijl.
De conciërgewoning is later bij het kantongerecht getrokken. De voortuin en de ruimte achter het gebouw, thans in gebruik als parkeerplaats, worden begrensd door een hekwerk. Willem Cornelis Metzelaar werd in 1902 benoemd tot Hoofdingenieur voor de gevangenissen en rechtsgebouwen, nadat hij eerst als assistent van zijn vader Johan Frederik Metzelaar (1818-1897), die dezelfde functie bekleedde, werkzaam was geweest. In zijn justitieperiode' bouwde W.C. Metzelaar een groot aantal gebouwen voor de Rijkswerkinrichtingen m.n. voor Veenhuizen, drie strafgevangenissen, vier opvoedingsgestichten, vier tuchtscholen, vijf rechtsgebouwen, veertien huizen van bewaring en zeven-en-twintig kantongerechten. Deze enorme bouwactiviteit was te danken aan de invoering van het nieuwe Wetboek van Strafrecht in 1881.
Het kantongerecht van Nijmegen komt het meest overeen met dat van Helmond (1905-1906) en van Oirschot (1905-1906), waarmee het onder meer de indeling van de voorgevel met een middenrisaliet die overgaat in een toren gemeen heeft. Het kantongerecht van Nijmegen is echter groter en uitgevoerd in duurdere materialen.
Het kantongerecht is gelegen in de noordelijke gevelwand van de Oranjesingel op de hoek met de Van Schevichavenstraat, waarbij de voorgevel aan de Oranjesingel is gesitueerd. De Oranjesingel is van de voornaamste straten in het beschermde stadsgezicht, het laat 19de-eeuwse uitbreidingsplan van Bert Brouwer, ontworpen na de afbraak van de vestingwerken, binnen het beschermd stadsgezicht.
Omschrijving:
Het kantongerecht heeft een U-vormig grondplan, waarbij de open zijde van de U naar het oosten is gekeerd (rechter zijgevel) In de open zijde van de U is een vijfzijdige uitbouw geplaatst, waarin zich het centrale trappenhuis bevindt. Aan de voorzijde bevindt zich een rechthoekige uitbouw in de vorm van een toren. De linker zijgevel heeft hoekrisalieten. Het kantongerecht heeft een kelder, twee bouwlagen en een zolder onder een dak, dat bestaat uit een plat gedeelte met omlopende dakschilden boven de westvleugel en twee haaks hierop staande schilddaken boven de zuid- en de noordvleugel. De toren heeft drie bouwlagen onder een tentdak. De daken zijn gedekt met gesmoorde tuiles du Nord en zijn voorzien van zinken hoekkepers en pironnen. Op de torenspits staat een geornamenteerde bekroning met windwijzer. De houten dakkapellen hebben een neoclassicistische omlijsting van pilasters met hoofdgestel en fronton.
De voor-, de linker zij- en de achtergevel zijn opgetrokken uit gele verblendsteen, die in kruisverband is gemetseld. De gevels worden verlevendigd door speklagen van rode verblendsteen, die op de hoeken accenten hebben in de vorm van hardstenen blokken. De segment- en rondbogen boven de vensters zijn van rode verblendsteen en hebben hardstenen sluitstenen. De boogtrommels zijn voorzien van siermetselwerk van rode en gele verblendsteen. Het kantongerecht heeft aan de zuid- en de westzijde een zich verjongende, verhoogde plint, die bestaat uit een hardstenen gedeelte en een deel van rode verblendsteen met hardstenen rusticablokken op de hoeken. De plint wordt afgesloten met een hardstenen waterlijst, waarin de lekdorpels van de vensters van de eerste bouwlaag zijn opgenomen. Onder de vensters van de tweede bouwlaag bevindt zich tussen twee speklagen een rollaag met inspringende koppen. Onder de vensters van de derde bouwlaag (toren) is tussen twee waterlijsten een hardstenen veld aangebracht met het inschrift: "KANTONGERECHT". De gevels worden afgesloten door een hoofdgestel, dat bestaat uit een hardsten architraaflijst, een fries met metselmozain verblendsteen en hardstenen consoles en een geprofileerde houten kroonlijst op bewerkte klossen, die rusten op de hardstenen consoles. De gevels zijn verder voorzien van rijk geornamenteerde smeedijzeren muurankers.
De vensters hebben hardstenen lekdorpels en geprofileerde hardstenen bovendorpels. Bij de gekoppelde vensters van de linker zijgevel zijn de middenstijlen grotendeels ook van hardsteen. De vensters zijn voorzien van schuiframen, die later gedeeltelijk zijn toegerust met ventilatiesleuven.
De symmetrisch ingedeelde VOORGEVEL telt vijf vensterassen en heeft een vooruitspringende middenpartij die ter hoogte van de derde bouwlaag overgaat in een toren. In de toren bevindt zich de ingangspartij, die bestaat uit een vernieuwde paneeldeur met dichtgezette zijlichten, geprofileerd kalf en driedelig bovenlicht. In de segmentboogtrommel is een schildering met het wapen van Nederland, omringd door ranken, aangebracht. Boven de deur bevindt zich een venster met driedelig schuifraam en daarboven twee gekoppelde rondboogvensters met schuiframen. In de zijgevels van de toren bevinden zich drie smalle vensters met schuiframen boven elkaar. Aan weerszijden van de middenpartij bevinden zich in de eerste en de tweede bouwlaag twee vensters met T-schuiframen.
De symmetrisch ingedeelde LINKER ZIJGEVEL heeft hoekrisalieten met vensteras en een middendeel dat drie vensterassen telt. De vensters zijn gekoppeld door een segmentboog en hebben in de eerste bouwlaag en bij de risalieten ook in de tweede bouwlaag een hardstenen middenstijl. De vensters van het middendeel van de gevel hebben in de tweede bouwlaag een houten middenstijl.
De asymmetrisch ingedeelde ACHTERGEVEL heeft een plint van rode verblendsteen en telt vier vensterassen. In de tweede as van rechts bevindt zich de toegang tot de voormalige conciDeze bestaat uit een door een ijzeren profiel afgesloten portiek met een stoep van vijf hardstenen treden, een paneeldeur met ruiten en gedeeld bovenlicht. Het portiek wordt aan weerszijden geflankeerd door kleine getoogde vensters met 2- ruits valraampjes en getoogde keldervensters. De vensters in de eerste en tweede bouwlaag zijn voorzien van T-schuiframen en hebben een houten bovendorpel. In de linker vensteras bevindt zich een getoogd kelderluik.
De asymmetrisch ingedeelde RECHTER ZIJGEVEL is gepleisterd en voorzien van horizontale groeven ter hoogte van de speklagen van de andere gevels. Boven de segmentboogvormig afgesloten vensters zijn boogvormige groeven aangebracht. De gevels worden afgesloten met een geprofileerde bakgoot op gesneden klossen.
De gevels van de zuid- en de noordvleugel zijn blind uitgevoerd. Tegen de westvleugel bevindt zich een tweelaags, vijfzijdige uitbouw (trappenhuis) met plat dak. De ruimte tussen het trappenhuis en de naar de binnenruimte gekeerde gevels van de zuid- en de noordvleugel is "opgevuld" met tweelaags, ondiepe uitbouwen met platte daken. Tegen de linker uitbouw is een uitbouw geplaatst. Beide hebben drie segmentboogvensters en worden afgesloten met een daklijst. De rechter uitbouw heeft een blind segmentboogvenster. Het trappenhuis heeft segmentboogvensters vlak boven het maaiveld. Daarboven zijn de vijf zijden voorzien van zes grote vensters, waarvan de onderdorpel per twee hoger ligt. De vensters hebben ramen en bovenlichten met horizontale en verticale roeden, die dicht langs het kozijn lopen.
In het INTERIEUR zijn nog vele oorspronkelijke elementen bewaard gebleven zoals: de indeling; de vestibule en de gangen met tegelvloeren, die bestaan uit velden van achthoekige gele en vierkante zwarte tegels binnen hardstenen banden en plinten; de met een geprofileerde houten lijst afgewerkte betegelde lambriseringen in de vestibule en gangen met resp. witte en blauwe en witte, bruine en gele tegels; het trappenhuis met de drie- armige hardstenen bordestrap met geornamenteerde smeedijzeren leuning en de lambrisering, die op dezelfde wijze is vormgegeven als in de gang; de met lijstwerk geornamenteerde stucplafonds en stucversieringen en pilasters op de wanden van gangen en trappenhuis; de zittingzaal met paneellambrisering en door het hele gebouw paneeldeuren in geprofileerde omlijstingen.
Het HEKWERK aan de voor- en de achterzijde bestaat uit een voetmuur van hardsteen en deels van rode verblendsteen, gemetselde hekposten van rode verblendsteen met gefrijnde hardstenen basementen en dekplaten en smeedijzeren hekwerken. De smeedijzeren hekken aan de achterzijde langs de Van Schevichavenstraat zijn oorspronkelijk. De hekken aan de voorzijde zijn vernieuwd.
Waardering:
- Van architectuurhistorische waarde als goed en gaaf voorbeeld van een kantongerecht van W.C. Metzelaar in een sobere neorenaissance-stijl. Het kantongerecht heeft esthetische kwaliteiten in het ontwerp zoals evenwichtige verhoudingen en bijzonder materiaalgebruik.
- Van stedenbouwkundige waarde vanwege de markante ligging in het beschermde stadsgezicht, nl. op een straathoek aan van de voornaamste straten van het beschermde stadsgezicht, het laat 19de-eeuwse uitbreidingsplan van Bert Brouwer.
- Van cultuurhistorische waarde vanwege de bestemming welke verbonden is met een bestuurlijke ontwikkeling nl. de invoering van het nieuwe Wetboek van Strafrecht in 1881, die een enorme bouwactiviteit van het Departement van Justitie in de periode 1881-1914 ten gevolge had, waarbij de ontwerpen van de nieuwe gebouwen door J.F. en W.C. Metzelaar werden gemaakt.
Tot 2002 bestond binnen elk arrondissement in Nederland een zelfstandig kantongerecht. In 2002 werden deze kantongerechten opgeheven en kwam daar bij elke rechtbank een sector kanton voor in de plaats. In 2013 werd de plicht opgeheven om binnen elke rechtbank een sector kanton te hebben, maar bij de meeste rechtbanken is deze er wel. De sector kanton wordt sinds 2013 aangeduid als 'kamer voor kantonzaken' of 'de kantonrechter'.
Nijmegen is een sector der 2e klasse (juridisch). In 2013 heeft een grondige renovatie en verbouwing plaatsgevonden. Het is nu een zgn. "zittingsplaats" van de rechtbank Arnhem.
Dit als kantongerecht gebouwde pand is een rijksmonument.
datum foto: 3 februari 2018
bron foto: Paul Marsman©
Deze villa, met hekwerk staat aan de Oranjesingel op de hoek met de Arksteestraat.
De villa is in 1889 in opdracht van Dr. W. Kolff door stadsarchitect J.J. Weve gebouwd in eclectische stijl met Chaletstijl-elementen. De villa is later aan de achterzijde uitgebreid.
De villa heeft een geornamenteerde zandstenen erker en rijk bewerkte houten veranda's, schijnspanten op korbelen, balkons en dakkapellen. In het interieur valt de eveneens rijk geornamenteerde centrale hal met de pronktrap op.
De hoofdgevel bevindt zich aan de Oranjesingel ligt, maar de voordeur is aan de Arksteestraat gesitueerd. De villa is één van de weinige vrijstaande panden in de noordelijke gevelwand van de Oranjesingel, van de belangrijkste straten in het laat 19de-eeuwse uitbreidingsplan van Bert Brouwer, ontworpen na de afbraak van de vestingwerken, binnen het beschermd stadsgezicht. Het pand heeft een tuin rondom, die gedeeltelijk is verhard en wordt gebruikt als parkeerplaats. De tuin wordt van het trottoir gescheiden door een smeedijzeren hekwerk met een dubbel toegangshek tussen gietijzeren zuiltjes aan de zijde van de Arksteestraat.
De vrijstaande villa heeft een nagenoeg rechthoekig grondplan, een kelder, twee bouwlagen en een zolderverdieping onder een samengesteld overstekend dak. Het dak is samengesteld uit een hoog zadeldak met eindschild in het midden, waar links en rechts platte daken met omlopende dakschilden op aansluiten. Het linker dak heeft een steekkap boven een risaliet. Het platte dak rechts wordt onderbroken door een hoger zadeldak, dat haaks op het middendak staat. De daken zijn geknikt en voorzien van een ruim overstek, dat ter plekke van de topgevels nog groter is en op bewerkte korbelen rust. De topgevels hebben houten vakwerkvullingen met bewerkte stijlen. De topgevel van het middendak, waarvan de vulling driepasboogvormig is, heeft een vooruitspringend driezijdig wolfeind, dat wordt bekroond met een rijk geornamenteerde smeedijzeren windwijzer, waarin de letter 'K' is uitgespaard. Het dak is gedekt met leien in maasdekking en heeft in het hoge middendak deels glaspanelen, via welke de daglichttoetreding van het trappenhuis plaatsvindt. In de dakschilden bevinden zich dakkapellen met overstekende afgewolfde zadeldakjes op consoles, die zijn voorzien van topgevels met schelpmotief en pironnen.
De asymmetrisch ingedeelde gevels zijn opgetrokken uit rode baksteen, gemetseld in kruisverband en worden horizontaal geleed door speklagen van cementsteen. De uitspringende plint heeft een geprofileerde hardstenen afdeklijst en hardstenen blokken op de hoeken. De scheiding tussen de eerste en de tweede bouwlaag wordt aangegeven door een cordonlijst van rode verblendsteen. De gevels zijn verticaal geleed door hoeklisenen en zeer licht vooruitspringende risalieten. De spaarvelden die op deze wijze zijn ontstaan worden afgesloten met friesjes siermetselwerk van rode verblendsteen. Hierboven bevinden zich geprofileerde bakgoten. De vensters hebben hardstenen lekdorpels en gepleisterde geboorte-, boog- en sluitstenen met diamantkoppen. De vensters in de eerste bouwlaag zijn grotendeels korfboogvormig afgesloten en hebben driedelige kozijnen met stolpramen, zij- en bovenlichten. Enkele vensters zijn rondboogvormig afgesloten. De vensters in de tweede bouwlaag hebben schuiframen en zijn recht gesloten met een geprofileerde lijst en hebben daarboven rond- of korfboogvormige boogtrommels met gepleisterde ornamenten.
De voorgevel heeft een vooruitspringende middenpartij met topgevel. De middenpartij wordt gedomineerd door een rijk gebeeldhouwde zandstenen erker op de tweede bouwlaag. De erker wordt gedragen door consoles die rusten op zandstenen pilasters. Tussen de pilasters bevindt zich in de eerste bouwlaag en korfboogvormig venster met zandstenen boogstenen. De erker heeft kwartronde hoeken met rondboogvensters en koepeldakjes, een korfboogvormig afgesloten venster in het midden, een overstekend schilddakje met een balkon, waarvan de bewerkte balustrade d.m.v. de hoekstijlen verbonden is met de topgevelvulling. Hiertussen bevindt zich een deur met een bewerkte houten omlijsting en bekroning. Links en rechts van de middenpartij bevinden zich op de eerste bouwlaag rijk bewerkte houten veranda's met zinken roevendakjes, die van binnenuit toegankelijk zijn via dubbele tuindeuren met korfboogvormige 4-ruits bovenlichten en enkele deuren met rondboogbovenlichten. De linker veranda heeft een trapje met geornamenteerde leuning, de rechter veranda is iets breder en heeft een met glaspanelen gevulde rechter zijde. In de tweede bouwlaag bevindt zich links en rechts een venster met resp. een twee- en een driedelig kozijn.
- Van architectuurhistorische waarde als goed en gaaf voorbeeld in ex- en interieur van een villa in eclectische stijl met Chaletstijl-elementen. De villa heeft esthetische kwaliteiten in het ontwerp zoals een markante hoofdvorm, een uitzonderlijk trappenhuis, bijzonder materiaalgebruik en een rijke ornamentiek.
- Van stedenbouwkundige waarde vanwege de markante ligging in het beschermde stadsgezicht, nl. in de noordelijke gevelwand van van de voornaamste straten van het laat 19de-eeuwse uitbreidingsplan van Bert Brouwer.
Momenteel zit er een bedrijf in.
Deze villa is een rijksmonument.
datum foto: 20-05-2016
bron foto: Paul Marsman©
Een als woonhuis gebouwd pand aan de Oranjesingel.
Een bakstenen pand van drie bouwlagen met souterrain. Het heeft een plat dak.
De gevel bestaat uit twee delen, die getrapt in elkaar overgaan. Links beneden een betrekkelijk smal gedeelte met een breed boogvenster. Daarboven twee gekoppelde en een smal raam met blokken in de strekken. Daarweer boven een brede strook met vier vensters.
Helemaal boven een fries van brede bogen met blokken en een vlakke kroonlijst.
Het rechtergedeelte omvat op de begane grond een smalle middendeur en daarnaast een brede raamopening ter plaatse van een erker. Op de etage een brede boogvormige loggia met daarin een gewijzigde pui. Op de tweede etage een groep van drie ramen, met boogfriesen kroonlijst zoals links. Links boven de deur een console met het beeld van een schildhoudende leeuw.
Bouwjaar: 1895, wat afgeleid is aan een cartouche in de gevel.
Architect: G. Buskens.
Het is een karakteristieke eind-negentiende-eeuwse gevel waarvan het effect verzwakt is door de amovering van de erker en de wijzigingen van voordeur en kozijnen. Van belang voor de straatwand.
Dit inmiddels als kantoorpand in gebruik zijnde pand geniet gemeentelijke monumentenbescherming.
datum foto: 20-05-2016
bron foto: Paul Marsman©
